Andrey Tarkovski - II: 1962'de Venedik'te olsaydım! :)

Alt Başlık

AT Hakkında Çeşitli Bilgiler, Heykeli, Fotoğraflar, Hakkındaki Belgeseller

AT'nin sanat, sanatçı, hayat, sinema, görüntü, kurgu üzerine görüşleriyle ilgili kapsamlı, uzun bir yazı yazacağım. Ancak zorlu iş, 3-4 kitaptan derleyeceğim... Ayrıca filmlerini tanıtmak ("AT  ne söylüyor bu filmlerde?, kendi açıklamalarıyla...) ve kapalı kapılar ardında bir ülkede bürokrasinin zorluklarıyla yapılmış ve çok az tanıtılabilmelerine karşın filmlerinin her birinin aldığı ödülleri de yazmak gerek. 

Devlet Sinematografi Enstitüsü'nde öğrenciyken çektiği iki film  + bitirme tezi filmi "Silindir ve Keman"dan sonra çektiği ve ilk filmi denebilecek ilk uzun metraj filmi İVAN'ın ÇOCUKLUĞU ile (1962), Venedik'te Altın Ayı alan genç ve yakışıklı Andrey Tarkovsky yandaki resimde! Bize göre sağda. Soldaki de aynı ödülü paylaştığı İtalyan yönetmen. 

Bu mutlu, umutlu günden 24 sene sonra, 1986'da, derin bir sevgiyle bağlı olduğu ancak yetkililer ve meslektaşları tarafından değeri bilinmemiş, önüne engeller çıkarılmış olarak ve ülkesinden uzakta, yaşına göre çok daha yaşlanmış, çökmüş halde öleceğini bilebilir miydi? :(

Sovyet yönetiminin bürokrasisi, bir çok kişinin --elbet film yönetmenleri dahil -- düşmanlığı, çekememezliği, uğradığı haksızlar, inanılmaz dehasına rağmen 20 sene sadece 5 film yapmasına izin verilmesi dolayısıyla, yurt dışına gitmek zorunda kalan, tüm çektikleri yüzünden kanser olduğuna inandığım Tarkovski'nin heykelini dikmişler Gerasimov Sinematografi Enstitüsü'ne. 

Avrupa'da her sene AT Retrospektif düzenleniyor... adına yarışmalar, tezler... hala belgeselleri çekilmekte... Gözlerim yaşara yaşara okudum tüm gece...

4 Nisan'da da 80. doğum günü kutlanmış Rusya'da. (29 Aralık 1986'da öldü)

Tarkovski'nin Ailesi Nerede?

Andrey Tarkovski'nin iki oğlu var. Büyük oğlu ilk eşi İrma Raush'tan 1962 doğumlu Arseni (dedesi, yani AT'nin babası, ünlü Rus şairi Arseni ile aynı ismi taşıyor) ve ikinci eşi Larissa'dan olan küçüğü 1970 doğlumlu Andrey Jr. 

Dün gece saatlerce Internet'te iki oğlu, ablası Marina ve ilk eşi İrma hakkında bilgi aradım. Yok. İnanılmaz, ama yok. Larissa'nın ise AT'den 3 yıl sonra öldüğünü biliyoruz. Marina, ağabeyi ile ilgili kitaplar yazıyor, etkinliklerle uğraşıyor. 

Oğullarını ararken karşıma çıkan sadece şu: 
Film çekimlerinde bile yanında taşığı polaroid makineyle çektiği  fotoğraflardan bir kitap oluşturulmuş. Amazon'da da satılıyor. Kitabı oğlu (Küçüğü olmalı) duyurmuş, hatta hazırlamış sanırım. Kitaptan kareler: 

 http://film.guardian.co.uk/gall/0,8544,1226197,00.html 

AT Hakkındaki Belgesellerin Bazıları

www.youtube.com ise bir hazine. Neler yok! AT ile ilgili belgeseller.. Çekilmekte olan belgeseller hakkında bilgi. Röportajlar. İngilizce altyazılı. 

Bir sürü de Rusça ve altyazısı olmayan program, röportaj! AT'yi görmek uğruna 55 dakikalık böyle birini izledim :) 

Bu sırada, çekilmekte olan şu belgeselden haberdar oldum, dört gözle bekliyorum. 

"Tarkovsky: His God, His Devil"

Directed & Produced by PJ Letofsky 
Executive Producers Peter Belsito, Joan Borsten
Featuring Oleg Vidov, Marina Tarkovsky (AT'nin ablası), Tonino Guerra, Natalya Bondarchuk, Enrica Antonioni (Michelangelo Antonioni'nin eşi), Nikolai Burlyaev (İvan'ın Çocukluğu'ndaki İvan'ı ve Andrey Rublov'daki çancı çocuğu oynayan aktör). 

Yönetmen Letofsky şunları yazmış youtube'da paylaştığı video altında: 

http://www.youtube.com/watch?v=d0Tvqr-KnrU

"On Nov 10, 2009 I had the privilege of interviewing Tonino Guerra in Pennabilli, Italy, for my new documentary "Tarkovsky: His God, His Devil". At the time he was already 90 years old but sharp, remembering his friendship with the revered Russian auteur director and their collaboration on Nostalghia. As this is one of the last interviews Tonino gave, I wanted to post it for his fans, honoring this great cinema poet by sharing his vitality and zest for life. The documentary, based on Tarkovsky's diary, is still a work in progress slated for release in 2013.

Legendary Italian screenwriter Tonino Guerra died March 21, 2012 in his hometown, Santarcangelo di Romagna, Italy. His 104 screenwriting credits included such masterpieces of world cinema as L'Avventura and Blow Up for director Michelangelo Antonioni, Casanova 70 and Amarcord for Federico Fellini."

Son filmi Kurban'ın (Sacrifice) çekim çalışmalarını gösteren başka bir belgesel, 
"Une journée d'Andrei Arsenevitch" (Yönetmen: Chris Marker), muhakkak bulmalıyım, izlemeliyim. 
http://www.imdb.com/title/tt0259701/ 




Kurban'ı çekerken, Bergman'ın görüntü yönetmeni  Sven Nykvist ile... 1986








BU İNANILMAZ...

Andrei Tarkovsky - Making of "Andrei Rublev"

http://www.youtube.com/watch?v=_tLsRA68aXQ
"Some rare footage from the set of the film Andrei Rublev(1966)."
Andrey Rublev filminin setinden. 

Aşık olduğum iki Rus :)  Tarkovski ve Solonitsin 

Anatoli Solonitsin Andrey Rublev rolünde oynayan, AT'nin keşfi olan ve en çok beğendiği aktörü olan Andrey Solonitsin... AT, son iki filmini bu aktör için yazdı ancak Solonitsin çok erken öldü 47 yaşında, 1982'de. 

Andrey Rubylov rolünde Anatoli Solonitsin

Filmin en sevdiğim karelerinden...

(İddia: AT, Solonitsin ve AT'nin eşi Larissa'nın aynı kanser türünden öldükleri bu hastalığa Stalker'ın çekildiği, kimyasal maddelerle dolu, "acaip" yerde kapıldıkları rivayet edilir.." Stalker'ı seyredin.. Benim 1 numaralı filmimdir seyrettiğim binlerce film arasında. Ancak, bu tarz --şiirsel-- sinemaya alışkın olmayanlar, özellikle ilk seyredişlerinde çok sıkılabilir ve hiç bir şey anlamayabilirler :) Anlayacak bir şey yok gerçi, sinemanın büyüsüne, görselliğine kapılın gidin...


Sanat hakkındaki görüşleri 

"Tarkovski on Arts, Solitude and Life"

"A poet of the Cinema" adlı belgeselden 7 dakika alınarak oluşturulmuş. 

Andrey Rublov'un açılış sekansından

Bunu izliyorum, yarısındayım... 

"Andrei Tarkovsky: A Poet in the Cinema (1983)"

"Rare Extensive Interview with Master Director Andrei Tarkovsky conducted in 1983 by Donatella Baglivo"
imdb bağlantısı: http://www.imdb.com/title/tt0366908/

Donatella Baglivo'nun çektiği belgesel - 1983, Youtube'da var, bulanık, ama ne yapalım. Bir hazine gene de.  

Nostalji'den çok sevdiğim bir kare... Açıklaması, anlamı, neyin sembolü falan yok. AT sembolden nefret ediyor, böyle sorulardan da.  

Şiirsel sinema. ... Şiirden ne anlarsanız onun filmler de öyle! :) Herkes ne anlar, daha doğru ne hissederse o. Daha doğrusu, anlamaya çabalamak, düşünmek yok. Düşünmek değil, hissetmek gerekiyor. 

Şiirsel bir kare daha ekleyerek şimdilik bitiriyorum: Ivan'ın Çocukluğu. Bu kareden sonra kamera kuru, ölmüş bir ağaca odaklanır ve film biter... 

ve 

Anatoliy Solonitsin (Andrei Rublev rolünde)

(İngilizcede "Rublev" yazıyorlar. Ama filmde (Rusça elbet) "rubylov" gibi telaffuz ediyorlardı. LOV şeklinde LEV değil. Rusça bilen biri yazarsa sevinirim)

Devamı var: "Andrey Tarkovski III - AYNA filmi okuyucu mektuplarından..."


Filiz Eyüboğlu